Η Björk δεν μάσησε τα λόγια της στη συνέντευξη που έδωσε πριν λίγες μέρες στην μεγάλη σουηδική εφημερίδα Dagens Nyheter, με αφορμή την κυκλοφορία της πιο σύντομης εκδοχής της νέας της συναυλιακής ταινίας Apple Music Live: Björk. Όπως δήλωσε, αισθάνεται ευγνώμων που δεν χρειάζεται πια να βασίζεται οικονομικά στις περιοδείες για να συνεχίσει τη μουσική της πορεία, και γι’ αυτό μπορεί να αφιερώνει χρόνο και προσοχή σε έργα που έχουν ουσία.
«Είμαι τυχερή, γιατί δεν χρειάζεται πια να χρηματοδοτώ τη δουλειά μου με περιοδείες, κάτι που οι νεότεροι μουσικοί αναγκάζονται συχνά να κάνουν», είπε χαρακτηριστικά. Σε αυτό το πλαίσιο, σχολίασε αιχμηρά τον ρόλο του Spotify στη διαμόρφωση της σημερινής μουσικής βιομηχανίας: «Από αυτήν την άποψη, το Spotify είναι μάλλον το χειρότερο πράγμα που έχει συμβεί στους μουσικούς. Η κουλτούρα του streaming έχει αλλάξει ολόκληρη την κοινωνία και μια ολόκληρη γενιά καλλιτεχνών».
Και εδώ αξίζει να σταθούμε. Η Björk δεν μιλάει απλώς για τα δικαιώματα ή τα έσοδα των μουσικών. Θίγει κάτι βαθύτερο: το πώς η ίδια η λογική της πλατφόρμας, με την πίεση για συνεχή παραγωγή, για “άλμπουμ-καρφίτσες” και σούπερ-μάρκετ περιεχόμενο και ψεύτικες ακροάσεις και συγκροτήματα-φαντάσματα, αλλάζει τον ψυχισμό και τη δημιουργική πορεία της νέας γενιάς.
Όπως θύμισε, το 2015, με το άλμπουμ Vulnicura, αποφάσισε να μην το διαθέσει αμέσως στο Spotify. «Αυτό το πράγμα με το streaming απλώς δεν μου φαινόταν σωστό», είχε πει τότε.
Και η αντίστασή της δεν είχε να κάνει με τα χρήματα. Όπως ξεκαθάρισε: «Δεν είναι θέμα χρημάτων, είναι θέμα σεβασμού… ή μάλλον του μόχθου και της δουλειάς που βάζεις σε αυτό».
Μπορεί τελικά η μουσική της να βρίσκεται πλέον στην πλατφόρμα, όμως ο πυρήνας της θέσης της παραμένει. Και δεν είναι μόνη της: το 2023 το Billboard αποκάλυψε ότι το νέο μοντέλο αποζημίωσης του Spotify μείωσε τα δικαιώματα των δημιουργών κατά 150 εκατομμύρια δολάρια μέσα στον πρώτο χρόνο. Πολλοί συνθέτες αντέδρασαν με μποϊκοτάζ στο επίσημο Grammy party του Spotify.
Παράλληλα με τις δηλώσεις της για το Spotify, η Björk μίλησε και για τη διαδικασία σύνθεσης και ηχογράφησης των κομματιών της: «Για να μεγαλώσει ένας σπόρος και να γίνει ένα υγιές και δυνατό φυτό, χρειάζεται ιδιωτικότητα», είπε. «Χρειάζεσαι μερικά χρόνια που να μην ξέρει κανείς τι κάνεις, ούτε καν εσύ ο ίδιος».
Πίσω από αυτή τη φράση δεν κρύβεται μόνο μια καλλιτεχνική στάση, αλλά και μια υπαρξιακή αγωνία για το πού βαδίζει η δημιουργία σε έναν κόσμο που καταναλώνει πριν ακόμα καταλάβει. Γιατί η Björk δεν θέλει να προσφέρει απλώς μια ακόμη γνώμη, αλλά αν κάποιος την ακούσει προσεκτικά θα καταλάνει ότι προσφέρει μια εναλλακτική. Και είναι από τις λίγες που μπορούν να υπερασπιστούν αυτήν την εναλλακτική με το ίδιο πάθος που γράφουν μουσική.
Πηγή: avopolis.gr