Παρά το γεγονός ότι έχουν λιγότερες φθορές, τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα μέσα σε 3-4 χρόνια απαξιώνονται πιο γρήγορα από ένα παλαιό diesel SUV των 200.000 χιλιομέτρων. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Η αγορά ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου μοιάζει πλέον περισσότερο με την αγορά ενός smartphone, παρά με την απόκτηση ενός παραδοσιακού μηχανοκίνητου μέσου.
Αν πριν από λίγα χρόνια η αξία μιας Mercedes ή μιας Jaguar φάνταζε ανθεκτική στον χρόνο, σήμερα τα ηλεκτρικά τους μοντέλα απαξιώνονται πιο γρήγορα από ό,τι θα περίμενε κανείς.
Και αυτό δυστυχώς συμβαίνει όχι μόνο εξαιτίας της τεχνολογικής εξέλιξης, αλλά και λόγω του γεωπολιτικού και εμπορικού ανταγωνισμού, με βασικό καταλύτη την Κίνα.
Ας ξεκινήσουμε από τα πιο χαρακτηριστικά παραδείγματα. Η Jaguar I-Pace, ένα από τα πρώτα πολυτελή ηλεκτρικά SUV, παρουσιάστηκε με ενθουσιασμό το 2018 και απέσπασε το βραβείο Ευρωπαϊκού Αυτοκινήτου της Χρονιάς. Ήταν, για λίγο, το “Tesla των Βρετανών”.
Σήμερα, λιγότερο από επτά χρόνια μετά, θεωρείται ξεπερασμένη, με μέτρια αυτονομία (κάτω από 400 χλμ. στην πράξη), αργό ρυθμό φόρτισης (max 100 kW), και εσωτερικό που δείχνει αισθητικά και τεχνολογικά «παλιό».
Στην αγορά μεταχειρισμένων του εξωτερικού, η πάλαι ποτέ Jaguar των 90.000 ευρώ πωλείται σήμερα ακόμη και κάτω από τις 30.000!
Η Mercedes EQC γνώρισε παρόμοια μοίρα. Το 2019 λανσαρίστηκε ως το πρώτο μεγάλο ηλεκτρικό SUV της γερμανικής φίρμας, αλλά χτίστηκε πάνω σε συμβατική πλατφόρμα, με περιορισμούς στην αυτονομία, το βάρος και τη φόρτιση.
Μέχρι το 2023 είχε αποσυρθεί από αρκετές αγορές, και είχε αντικατασταθεί εμμέσως από τις SUV εκδόσεις EQE και EQS, βασισμένα πλέον στην αποκλειστική πλατφόρμα EVA2.
Και όμως, σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια, ένα πολυτελές γερμανικό ηλεκτρικό είχε ήδη «γεράσει», και με δυσκολία πουλά ως μεταχειρισμένο. Σήμερα, μια EQC πωλείται κάτω από τις 40.000 στη Γερμανία, χάνοντας σχεδόν το 50% της αξίας της σε λιγότερο από τέσσερα χρόνια.
Αλλά το φαινόμενο δεν περιορίζεται στα premium. Το Hyundai Kona Electric 64 kWh, που ήταν κάποτε σημείο αναφοράς για οικονομικά EV με αξιοπρεπή αυτονομία, έχει πλέον ξεπεραστεί από πιο σύγχρονα μοντέλα.
Το ίδιο ισχύει για το Peugeot e-208 πρώτης γενιάς, που είχε 136 ίππους και 50 kWh μπαταρία. Σε μόλις τρία χρόνια θεωρείται ήδη «φτωχό» απέναντι στην ανανεωμένη έκδοση με 156 ίππους και μεγαλύτερη αυτονομία.
Αυτό που επιταχύνει την απαξίωση των πρώτων γενιών EV είναι η ραγδαία πρόοδος της κινεζικής βιομηχανίας, η οποία ακολουθεί το μοντέλο ανάπτυξης της τεχνολογίας και όχι της παραδοσιακής αυτοκινητοβιομηχανίας.
Οι κινεζικές εταιρείες όπως η BYD, η NIO, η Zeekr και η XPeng λανσάρουν νέα μοντέλα σχεδόν κάθε 18 μήνες, με σημαντικές τεχνολογικές αναβαθμίσεις σε κάθε κύκλο.
Η BYD, για παράδειγμα, εισήγαγε μέσα σε τέσσερα χρόνια τρεις διαφορετικές πλατφόρμες (DM-i, e-Platform 3.0 και πλέον 1000V Super e-Platform), κάθε μία από τις οποίες καθιστά την προηγούμενη σχεδόν παρωχημένη.
Ένα μοντέλο όπως το BYD Han του 2021, που θεωρήθηκε flagship sedan, έχει ήδη αντικατασταθεί από νεότερη έκδοση με 1000V αρχιτεκτονική, αυτονομία άνω των 800 χλμ. και δυνατότητα φόρτισης σε 10 λεπτά.
Τι αξία μπορεί να διατηρήσει το προηγούμενο Han στην αγορά μεταχειρισμένων, όταν η νέα γενιά είναι φθηνότερη, πιο αποδοτική και πιο προηγμένη τεχνολογικά;
Η εξάρτηση των ηλεκτρικών από την τεχνολογική εξέλιξη έχει σημαντικές συνέπειες για την υπολειμματική τους αξία.
Η πλατφόρμα, η αρχιτεκτονική φόρτισης, η πυκνότητα της μπαταρίας, τα updates του λογισμικού, ακόμα και το πρότυπο φόρτισης (CCS2, NACS, ή GB/T στην Κίνα) παίζουν ρόλο στο πόσο «σύγχρονο» ή «ξεπερασμένο» φαίνεται ένα μοντέλο.
Ένα Tesla Model 3 του 2019, χωρίς αντλία θερμότητας, χωρίς matrix φώτα, χωρίς νέο software και χωρίς βελτιωμένη καμπίνα, είναι σήμερα εμφανώς κατώτερο από το Model 3 Highland του 2024, και αυτό μεταφράζεται σε διαφορά τιμής έως και €15.000.
Το παράδοξο είναι πως τα ηλεκτρικά είναι σχεδόν μηδενικής φθοράς σε μηχανικό επίπεδο. Δεν έχουν κιβώτια, δεν έχουν λάδια, δεν έχουν πολύπλοκα συστήματα μετάδοσης.
Κι όμως, απαξιώνονται ταχύτερα από ένα πετρελαιοκίνητο SUV δεκαετίας με 200.000 χιλιόμετρα. Ο λόγος; Η τεχνολογική τους «ηλικία» τρέχει με ταχύτητα smartphone, όχι αυτοκινήτου.
Όποιος αγοράζει σήμερα ηλεκτρικό αυτοκίνητο πρέπει να σκέφτεται όχι μόνο τη μάρκα ή τις επιδόσεις, αλλά -με αυτό που θα λέγαμε- τη χρονική του τοποθέτηση στον τεχνολογικό κύκλο.
Αν είναι στην αρχή μιας γενιάς, ίσως κρατήσει αξία. Αν είναι στο τέλος της -ή αν έρχεται σύντομα ένα facelift με νέα πλατφόρμα, νέα software και νέα specs- τότε η απαξίωση είναι σχεδόν εγγυημένη.
Όπως και να έχει, η αγορά ακόμα μαθαίνει πώς να αποτιμά την τεχνολογική ηλικία των αυτοκινήτων. Και μέχρι τότε, όσοι μπήκαν πρώτοι στο ηλεκτρικό παιχνίδι, μπορεί να διαπιστώσουν ότι τα γυαλιστερά τους αυτοκίνητα έχουν την ίδια τύχη με τις αλλεπάλληλες γενιές των iPhone. Και αυτό είναι κάτι που πρέπει να συνηθίσουμε όλοι.
Πηγή: newsauto.gr